Sycyliski teatrzyk marionetek to aktualnie jedna z najbardziej kultowych atrakcji turystycznych na Sycylii i spory kawałek dziedzictwa kulturowego tego pięknego regionu. Z biegiem lat coraz bardziej zyskuje uznanie ludzi, do tego stopnia, że został wpisane na listę dziedzictwa UNESCO. Marionetki użyte w trakcie przedstawień wykonane są z wyjątkowym kunsztem i zgodnie z tradycją, która przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. Od dziesięcioleci zachwycają publiczność, opowiadając różne historie również z dziejów Sycylii.
Sycylijski teatrzyk marionetek, lepiej znany jako „Opera dei Pupi” (w dialekcie sycylijskim „Pupo” oznacza marionetkę lub dziecko), to starożytne przedstawienie teatralne, w którym oryginalnie występują postacie zaczerpnięte z wierszy i pieśni z cyklu karolińskiego. Teatrzyk zadomowił się na Sycylii w okresie między drugą połową XIX a pierwszą połową XX wieku. Pierwotnie powstał jako teatr uliczny, natomiast z biegiem lat zyskiwał na popularności i aktualnie uznawany jest jako dziedzictwo Sycylii.
Lalki sycylijskie różnią się od innych lalek, przede wszystkim dość specyficzną mechaniką manewru i stylistyką. Repertuar często skupia się niemalże wyłącznie na narracji rycerskiej, wywodzących się głównie z powieści i wierszy z cyklu karolińskiego. Co ciekawe, najczęściej powracającym tematem od zawsze było starcie między paladynami Karola Wielkiego a muzułmańskimi wojownikami - postrzegane ówcześnie jako realne zagrożenie dla chrześcijańskiej Europy.
Nawet wątki obyczajowe czy miłosne, zawsze były oparte na sprawiedliwości i poszanowaniu wolności, który również wyróżnia Opera dei Pupi, cieszącym się dużym zainteresowaniem.
Wszystkie postacie biorące udział w teatrzyku są tworzone z niesamowitym kunsztem i precyzją. Marionetki tworzone sa z drewna, natomiast zdobione są metalowymi zbrojami i pięknymi tkaninami. W przeciwieństwie do klasycznych marionetek, sznurek który stosowany jest do kierowania kończynami został zastąpiony żelaznym prętem. Dzięki temu postaci są zdolne do wykonywania bardziej dynamicznych i precyzyjnych ruchów, co jest szczególnie ważne podczas walk i pojedynków – często obecnych w epopei Karolingów.
Marionetki są zawsze bardzo mocno zdobione, a spektakle niezwykle spekatukalne. Często można zobaczyć na nich krew wypływającą z rannych postaci, czy efekty specjalne jak symulację płonących miast.
Wszystkie postaci są charakteryzowane inaczej i posiadaja swoje charakterystyczne atrybuty dzięki czemu każdy widz, nawet ten najdalej siedzący może rozpoznać i odróżnić bohaterów. Na przykład królowie od zawsze noszą szczególnie okazałą suknię z koroną na głowie. Chrześcijańscy rycerze od zawsze mieli na sobie zbroje i charakteryzują się łagodnym tonem głosu, w przeciwieństwie do Saracenów, rozpoznawalnych po ich turbanach, szablach i często mocnych głosach.
Chociaż Opera dei Pupi od zawsze była powszechnie znana na całej wyspie, to w miastach Palermo i Catania zyskała największą popularność. Do tego stopnia, że oba miasta mają swoja szkołę i tradycję.
Obie szkoły różnią się wielkością i wagą lalek, w Palermo są te mniejsze (około 80 cm i 13 kg), w Katanii natomiast są delikatnie większe (około 1,30 mi 30 kg). Obie szkoły różniły się także niektórymi aspektami mechaniki i systemu manewrowania, ale przede wszystkim odmienną koncepcją teatralną i widowiskową.
Jak wspomniałem wcześniej, fabuła często nawiązywała do starożytnej literatury rycerskiej, w której cykl karoliński odgrywał dominującą rolę z Historią Paladynów Francji w tle. Historie, podobnie jak grające w teatrzyku postacie, zaczerpnięto z przekazywanych ustnie na przestrzeni wieków utworów, takich jak Pieśń o Rolandzie, Gerusalemme liberata i Orlando furioso. Wśród najsłynniejszych postaci sycylijskich lalek jest oczywiście Orlando, paladyn w pełnym tego słowa znaczeniu, zawsze gotowy do walki, by ocalić dziewczęta i bronić swojego króla. Wśród pojawiających sie postaci mamy także Angelica, wielka miłość Orlanda, kuzyna Rinaldo, który z miłości do Angeliki wyzwie Orlando na pojedynek oraz Medoro, obiekt miłości Angeliki, który rozpęta furię Orlanda.